Mail verzonden op 25-6-2010
 
Het denken over de zorg verandert

Beste collega of anderszins geïnteresseerde,

De verkiezingen zijn achter de rug en de kabinetsformatie is gestart. Wat het nieuwe kabinet met de zorg gaat doen is ongewis. Intussen gaat Minister Klink onverdroten door op het vertrouwde pad van pakket-,  tarief- en efficiencykortingen. Maandag werd bekend dat het demissionaire kabinet diep gaat snijden in de zorg. Een van de maatregelen is een eigen bijdrage in de tweedelijns ggz van 175 euro per behandeling. Iets waarvan de consequenties moeilijk zijn te overzien. Het is in elk geval een typisch voorbeeld van oud en achterhaald beleid. Want in het denken over de zorg lijkt zich meer en meer een paradigmaverschuiving aan te dienen. Ter illustratie enkele recente berichten:

Investeren in psychotherapie kan miljarden opleveren
Voor het eerst is wetenschappelijk bewezen dat psychotherapie meer kan opleveren dan dat het kost. De kosten van de therapieën wegen ruimschoots op tegen de maatschappelijke kosten die patiënten maken als ze niet worden behandeld.

GGZ bereikt steeds meer mensen
Uit onderzoek van het Trimbos instituut blijkt dat de groep mensen die zegt wel GGZ zorg te willen maar deze niet te krijgen, spectaculair in omvang is afgenomen. Dit kan wijzen op een betere aansluiting tussen zorgvraag en zorgaanbod en op meer laagdrempelige ggz-voorzieningen.

Marktwerking leidt niet tot hogere kwaliteit tegen lagere kosten 
Een van de oorzaken hiervan is dat verzekeraars nauwelijks kunnen bepalen wat goede zorg is, waardoor zij hun rol als regisseur niet waar maken. Verder blijkt de winst die een commercieel ziekenhuis maakt, niet ten goede te komen aan de patiënt maar aan investeerders en hoogopgeleide artsen. Verpleegkundigen gaan juist minder verdienen.

Marktwerking smoort de moraal in de zorg
Zie ook het artikel Het verval van een vitale norm van Margo Trappenburg.

Grondlegger marktwerking pleit voor opschorting
Oud-staatssecretaris Hans Simons (Volksgezondheid) pleit voor het opschorten van de marktwerking en voor het opstellen van een veel bredere, gezamenlijke agenda. Hij is niet de enige bij wie het enthousiasme over marktwerking is omgeslagen in twijfel.

Abvakabo FNV vraagt Klink in te grijpen in administratielast
Vooral in de geestelijke gezondheidszorg heeft de invoering van marktwerking geleid tot een doorgeschoten administratie- en registratielast. Abvakabo FNV vindt dat de GGZ toe moet naar een cultuur waarin meer vertrouwd wordt op de capaciteit en inschatting van de professional.

Herman Tjeenk Willink: geef zorgprofessionals ruimte
De vice-president van de Raad van State schrijft in het jaarverslag dat zorgprofessionals meer ruimte moeten krijgen om hun eigen vakmanschap en verantwoordelijkheid te tonen. Door het marktwerkingsdenken binnen het openbaar bestuur is de professionaliteit onder druk komen te staan.

GGZ Nederland pleit voor echte keuzes
Branche-organisaties als GGZ Nederland en ActiZ (de branche-organisatie van zorgondernemers) stellen dat een forse ombuiging in de zorguitgaven niet mogelijk is zonder fundamentele keuzes. Men roept de politiek op om echte keuzes te maken en niet te kiezen voor de vertrouwde kaasschaaf. Actiz pleit daarnaast expliciet voor meer ruimte voor de zorgprofessional en voor het directe contact tussen professional en cliënt.

Stopzetten DBC systeem steeds realistischer
Afgelopen woensdag nog pleitten tien specialisten en medische organisaties in een opinieartikel in NRC Handelsblad voor het vervangen van het DBC-systeem door een ander financieringssysteem omdat het ongeschikt is voor patiënten met meer dan één ziekte.

PvdA wil mentaliteitsverandering
Eelke van der Veen, Tweede Kamerlid PvdA, wil dat de overheid de regie neemt om samen met de zorgsector een heldere visie te ontwikkelen. Hij ziet als grote uitdaging van dit moment het vervangen van de cultuur van markt en financiële prikkels door de cultuur van zuinig en zinnig.

Welke paradigmaverschuiving denken wij te zien?
Uiteindelijk zullen we toegaan naar meer vertrouwen, meer samenwerking, meer kleinschaligheid en meer ruimte voor de professional en zijn vakmanschap. Ook zal de moraal in de zorg terugkeren. Al was het maar omdat voor het realiseren van de beoogde bezuinigingen echte, fundamentele keuzes nodig zijn. De kaasschaaf voldoet niet meer. Bij dit alles neemt de GGZ, gezien haar aard én haar kosteneffectieve bijdrage aan de maatschappij, een bijzondere positie in. Het zou mooi zijn als de GGZ de eerste sector wordt waar het nieuwe paradigma gestalte krijgt. De binnenkort te verwachten uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven over de rechtmatigheid van DBC's zou daartoe zomaar een stimulans kunnen zijn.
 
Met vriendelijke groet,
 
Fred Leffers, Thijs Emons, Co Klaver en Alan Ralston
http://www.deggzlaatzichhoren.nl/
 
N.B.
Hoe meer leden onze mailinglijst heeft, hoe meer gewicht we in de schaal leggen.
Aanmelden, wijzigen en opzeggen via http://www.deggzlaatzichhoren.nl/contact.php